Bij veel organisaties zag ik het laatste jaar financiële stress. Niet omwille van een subsidie die niet 100% goed viel of een eindejaarscampagne die moeilijker liep dan voorzien. Wel door een serieuze druk op het resultaat van 2022 en een begrotingsoefening 2023 die al even pittig bleek. De aanleiding? Een stevige indexatie op de lonen, inflatie en toenemende energiekosten en inkomsten die niet (snel) genoeg mee evolueerden.
Ook in 2024 lijkt de financiële puzzel een uitdaging. En dan kan het interessant zijn om het verdienmodel van je organisatie opnieuw onder de loep te nemen.
Waarom je verdienmodel onder de loep nemen
Voor zowel profit – als non-profit organisaties geldt de wetmatigheid dat er minstens evenveel geld moeten binnen komen als er buitengaat. Of met andere woorden: zonder voldoende financiële middelen kunnen zelfs de nobelste missies niet worden nagestreefd. Een sterk verdienmodel helpt bij het creëren van financiële stabiliteit.
Een verdienmodel is de verzameling van alle manieren waarop een organisatie of bedrijf inkomsten genereert om haar activiteiten mogelijk te maken. Daarvoor zijn heel wat mogelijkheden. Traditioneel wordt hierbij gekeken naar subsidies, fundraising of filantropie, maar hoewel gekende en geijkte kanalen, schuilt ook een gevaar van afhankelijkheid van eventuele politieke- of economische grillen bij overheden en donoren.
Meer en meer organisaties kijken daarom ook over de grenzen van de traditionele kanalen en laten zich inspireren door andere modellen. Denk hierbij aan verkoop van goederen of diensten, abonnementen, verhuur, ticketing, upselling … Vaak blijkt dat de logica niet perse anders is en complementair aan bestaande kanalen.
Welk verdienmodel past bij mijn organisatie?
Het vinden van een logisch en duurzaam verdienmodel is één iets. Een model dat je organisatie kracht bijzet is er een dat niet alleen financiële middelen genereert, maar ook naadloos aansluit op de missie en waarden van de organisatie.
Belangrijke aspecten hierbij zijn:
- Authenticiteit: een model dat je missie belichaamt, straalt authenticiteit uit, zorgt voor een betere match en vergroot het vertrouwen van stakeholders en financiers
- Synergie: een geschikt verdienmodel creëert synergie tussen financiële kanalen en sporen en je missie. Financiële middelen stutten hierdoor niet enkel de organisatie, maar versterken ook je missie.
- Lange-Termijnimpact: Een doordacht verdienmodel richt zich niet alleen op korte termijn, maar verzekert ook dat je organisatie blijvend impact kan maken. Ook in veranderende financiële omstandigheden.
Om hierin de juiste stappen te zetten, start je vanuit de impact die je organisatie wil maken. Een handige tool hiervoor is ‘impact strategie’. Door je strategie op te bouwen vanuit de lange termijn verandering die je wil maken en hieraan je verdienmodel te linken, versterkt je financiële puzzel je missie en blijf je trouw aan je waarden. Je gaat meteen ook een stuk sneller in het linken van kosten aan inkomstensporen en staat authentiek tegenover je toekomstige financier.
Hoe bouw je dan een duurzaam verdienmodel?
Een logische theorie maakt de praktijk daarom niet gemakkelijker. Vaak moet je als directeur of bestuurder ad rem en pragmatische keuzes maken om de kosten op het einde van de maand te dekken. Hierdoor is het verdienmodel van veel organisaties vaak een combinatie van verschillende bronnen, die niet altijd even efficiënt, logisch of duurzaam zijn. Denk hierbij aan de vele kleinere projectsubsidies, een snel in elkaar gestoken fundraising of een event dat op het einde van het jaar dat hopelijk nog wat geld in de lade brengt.
Om tot een duurzaam verdienmodel te komen en je organisatie in haar kracht te kunnen zetten, is het de moeite terug te keren naar start en de vraag te stellen:
“Wat wil ik als organisatie veranderen in de maatschappij en wat zijn de diensten, activiteiten of producten die ik hiervoor kan aanbieden en die passen bij mijn organisatie.”
Hoewel dit uitgangspunt simpel mag klinken is het een solide basis om vervolgstappen op te bouwen. Wat heb ik hiervoor nodig? Welke kosten brengt dit met zich mee. En zijn deze structureel of specifiek gebonden? Wie is de eindgebruiker van mijn diensten, producten of activiteiten? En wie wil of kan hiervoor betalen? En wat is dan een correcte prijs?
Eens je de verschillende elementen in kaart hebt, kun je beginnen bouwen. Ik werk hiervoor vaak via onderstaand schema. Even belangrijk als de finale cijfers zelf, is de logica erachter. Klopt het dat deze inkomstenkanalen bij deze kosten passen. En hoe haalbaar en duurzaam is de relatie?
Bovenstaande klinkt mooi, maar het is niet altijd makkelijk om vanuit historiek en bestaande manieren van werken je verdienmodel om te buigen. Dat vinden wij net boeiend: kritisch met jouw organisatie kijken waar het huidige verdienmodel al aansluit bij het realiseren van je missie, waar we moeten schrappen en bijbouwen en wat de organisatie nodig heeft om dit te implementeren.
Zin om eraan te beginnen? Contacteer me dan via stijn.demuynck@s-l-impact.com of bel mij gerust op het nummer +32 496 17 00 44
