Een tijdperk van verandering
Dat is nodig omdat we in een complexe wereld leven. We leven in een ander soort wereld dan vroeger. Onze samenleving verandert snel, is onzeker, en vaak ook dubbelzinnig. Ook de markt is onzeker en complex en het wordt de komende jaren niet eenvoudiger. In zo’n situatie kies je er best voor om er als team te staan en alle vermogens te activeren en op elkaar af te stemmen zodat je als team een meerwaarde creëert.
“In een complexe wereld die snel verandert, is het belangrijk om alle competenties in je team te gebruiken en op elkaar af te stemmen. Zo zorg je voor stabiliteit in je team én lukt het om die complexe uitdagingen aan te gaan.”
Wat is de oplossing?
Bouwen aan veerkrachtige teams. Die de uitdagingen van vandaag aan kunnen. De teams van de toekomst tonen genoeg flexibiliteit onderweg naar de realisatie van hun missie.
Hieronder geven we je een paar concrete tips. We leggen uit met welke aspecten je best rekening houdt in de werking van je team en hoe je die zichtbaar krijgt en ze verbetert. De tips hieronder zijn gebaseerd op het TOTF (Teams Of The Future) model, ontwikkeld door Philippe Bailleur, organisatiecoach en schrijver van de boeken ‘Architect van je organisatie’ en ‘Stuck’. Het model baseert zich op zes meridianen:
- Samen iets bijzonders willen bereiken
- Gezonde relaties met de buitenwereld
- Constructieve samenwerking
- Progressiegerichtheid
- Gedeelde waarden en mindset
- Gedeeld leiderschap
Een veerkrachtig team heeft voldoende energie en samenwerken verloopt vlot. Problemen of hindernissen zijn deel van de realiteit maar werken niet verlammend. Om te bouwen aan een veerkrachtig team, bouw je stap voor stap aan deze zes pijlers. Om doelgericht te bouwen is het belangrijk om eerst even te onderzoeken op welke van de zes pijlers de teamenergie blokkeert. Een teamcoach kan je hierbij helpen.
Samen iets bijzonders willen bereiken
Eén van de pijlers voor een sterk team is een kraakheldere missie waar iedereen warm van wordt. Want waarom zou je willen samenwerken als je niet iets bijzonders met elkaar wilt waarmaken? Een gemeenschappelijk doel geeft energie en zorgt ervoor dat iedereen zich aangesproken voelt. Motiverende doelen hebben vier dimensies:
- Een fysieke dimensie bijvoorbeeld iets tastbaars kunnen creëren
- Een mentale dimensie bijvoorbeeld je intellectueel uitgedaagd voelen
- Een emotionele dimensie bijvoorbeeld je verbonden voelen met anderen
- Een spirituele dimensie omdat je een wezenlijk positief verschil voor anderen en de wereld maakt
Hou er daarom altijd rekening mee dat je mensen in een team op deze manier motiveert. Merk je dat de complexe omgeving mensen uit balans brengt? Ga dan even terug naar de essentie en de drijfveren.
Gezonde relaties met de buitenwereld
Een andere pijler voor een sterk team zijn gezonde relaties met de buitenwereld. Die zijn cruciaal voor organische groei en impact.
Een team of organisatie staat niet op zichzelf. Ze zijn afhankelijk van omringende teams, klanten en partners. Op het vlak van input (bijvoorbeeld informatie) en van output (bijvoorbeeld diensten of producten). Soms zie je dat de relaties met de buitenwereld wegen op de relaties in een team. Een teamlid dat bijvoorbeeld te klantgericht is, kan meer werk creëren dan het team aankan.
Het kan ook omgekeerd. Het gebeurt wel vaker in teams dat er weerstand is tegen een bepaalde opdracht om te vermijden dat de harmonie in het team verstoord wordt of iemand door de mand zou vallen. Dit probleem transparant maken en kijken wat er nodig is om die collega terug in zijn kracht te krijgen, is een veel betere strategie.
Hou dus in de gaten hoe anderen over jouw team praten. Of hoe je team praat over anderen. Andere afdelingen, partnerorganisaties, klanten, subsidiepartners of investeerders. En let op hoe vaak en de manier waarop teamleden contact maken met omringende wereld. Breng samen alle stakeholders in kaart en evalueer de kwaliteit van de relaties met alle partijen. Bedenk wat invloed heeft op deze relaties en welke stappen je als team kan zetten om de relaties met de buitenwereld te versterken.
Constructieve samenwerking
Teams waarin mensen zorg dragen voor elkaar en waar er ruimte is voor authenticiteit en kwetsbaarheid tonen meer veerkracht. Je durft hulp vragen aan elkaar en zoekt elkaars sterktes op. Je bent bereid om elkaar te helpen. In teams die conflicten aangaan met elkaar, op een constructieve manier, zie je sterke relaties ontstaan. Een conflict is vaak een investering in de samenwerking. Waar nooit conflicten zijn, veeg je veel onder de mat en krijg je zelden echte doorbraken.
Je team aanmoedigen om belangen en ideeën uit te spreken werpt op termijn vruchten af. Zeker als je hen bij staat om spanningen die hierbij ontstaan te doorstaan. Je team helpen om ideeën los van mensen te zien. En problemen als iets waar je iets mee kan in plaats van het niet uitspreken of nuanceren van problemen.
Elkaar helpen groeien is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Het is niet alleen weggelegd is voor de leidinggevende. Uitspraken als: “Onze nieuwe collega pakt zijn rol totaal verkeerd aan, maar het is niet aan mij om daar iets over te zeggen, de baas moet maar ingrijpen.” zijn symptomatisch.
Geef daarbij ook het goede voorbeeld. Als je zelf als leidinggevende de neiging hebt om problemen te minimaliseren of te nuanceren rem je je team af om hierin te evolueren. Als je verkrampt bij conflicten, evolueert jouw team niet in constructief samenwerken. Slaag je er wel in, dan zie je dat je team echte besluiten neemt én ze ook toepast. Omdat er draagvlak is en je team op een hoog niveau samen werkt.
Progressiegerichtheid
In teams die goed draaien, zie je ongeveer 6 positieve en oplossingsgerichte interacties voor elke negatieve of probleemgerichte interactie. Een goed evenwicht tussen solution talk en problem talk zorgt voor voortgang. Door hier samen alert op te zijn draag je zorg voor de positieve energie in het team.
Hou in de gaten of jouw team vooral kijkt naar wat niet werkt, wie iets nog niet kan, wat nog niet goed is ingevuld, wie iets verkeerds heeft gedaan, wiens fout dat dan is,… . Want in zo’n setting gaan mensen eerder overleven dan openbloeien. En dan is het moeilijk om nog te achterhalen of stress oorzaak of gevolg is van een cultuur van problem talk.
Zorg er als leidinggevende voor dat je problemen durft benoemen en dat je tijd neemt om het probleem samen te analyseren. Dat zorgt voor de juiste mentale afstand tot het probleem zodat de emoties niet in de weg staan van oplossingen zoeken. Laaien emoties toch op, geef ze dan even ruimte. Toon erkenning voor wat leeft.
Vergeet zelf ook niet voldoende waarderende reacties te geven. Je vergroot je impact hiermee.
Gedeelde waarden en mindset
Een belangrijke pijler voor een goed functionerend team zijn gedeelde waarden en mindset. Iemand met de juiste competenties maar die niet de waarden van het team volgt, krijgt het lastig om mee te draaien.
Met een gedeelde waardenset, praat een team vaak over waarden, principes en belangen op een onderzoekende in plaats van oordelende of defensieve manier. Let er op of medewerkers nieuwsgierig zijn naar elkaar en elkaar bevragen. Als het niet over waarden gaat, hoe kunnen mensen er zich dan rond verbinden of naar handelen? Help je medewerkers elkaar op een veilige, waarderende manier bevragen op belangen en wees daarbij zelf als leidinggevende zelf ook transparant zijn. Op die manier creëer je een gemeenschappelijk referentiekader.
Help je medewerkers met feedback geven en elkaars intenties onderzoeken. Dat bevordert een open cultuur én actiegerichtheid.
Gedeeld leiderschap
Elk teamlid blinkt in iets uit vanuit zijn of haar talent en ervaring. Daarom werkt het teamversterkend als elk teamlid op zijn of haar moment voorop kan vliegen, net als bij een vogelzwerm. In die zin is leiderschap eerder een proces dan een vastgezette rol. Besef ook dat teamleden verschillende intelligenties inzetten om de teamdoelen te behalen. Sommige teamleden zorgen op cruciale momenten voor bijvoorbeeld voor sociale steun of een positieve noot.
Bewaak jij als leidinggevende vooral het proces of diegene die alles regelt voor het team? Door ruimte te creëren zorg jij ervoor dat het beste uit de groep naar boven kan komen.
Wanneer jouw team op dat vlak goed scoort, zie je gelijkwaardigheid in gesprekken. Leiden en volgen wisselen elkaar op een organische manier af. Soms zie je amper wie nu uiteindelijk de leidinggevende is. Zo maak je van je team een kweekvijver maken voor krachtige professionals en katalysatoren voor sociale Innovatie.
En nu jij
Ik daag je uit om te onderzoeken hoe ver jouw team staat in elk van de pijlers. Het is belangrijk om weten dat alle pijlers invloed hebben op elkaar . Als je aan de ene pijler werkt, zie je ook resultaten in de andere pijler.
Aurélie helpt je hier graag bij verder. Klik hier en bekijk ons aanbod over teamontwikkeling. Hier kom je meer te weten over Aurélie.
