Het minste wat we van het afgelopen jaar kunnen zeggen is dat het bijzonder was. Ons maatschappelijk leven viel met de regelmaat van de klok stil, zekerheden bleken plots onzeker te zijn, systemen kwamen onder druk. Onvoorspelbaarheid alom dus.
En we zijn nog lang niet back to normal. Zelfs wanneer we een kritische ingespoten massa bereiken zullen de maatschappelijke gevolgen van de pandemie zich ongetwijfeld nog lang laten voelen. Ook op vlak van fundraising.
Heel wat sectoren zijn dan ook hard geraakt door de pandemie, vaak gedwongen om zichzelf op korte termijn opnieuw uit te vinden. Wie creatief en wendbaar anticipeert in tijden van crisis, is vaak ook degene die de meeste overlevingskansen heeft op langere termijn. Een ijzeren natuurregel die ongetwijfeld ook van toepassing is in het landschap van de fondsenwerving.
Goede doelen in competitie
Dat het inzake generositeit en geefbereidheid extra uitdagende tijden zijn zal dan ook niemand verbazen. Ook pre corona was de competitie onder goede doelen trouwens best pittig. Met een groeiend aantal spelers op de markt, een subsidiërende overheid die al eens de voet op de rem durft zetten en een potentieel aan schenkers dat behoorlijk loyaal zijn maar demografisch niet bepaald exponentieel aangroeien. Vandaag gooien we daar moeiteloos een paar extra uitdagingen bovenop. Niet enkel liggen een aantal lucratieve kanalen van fondsenwerving zoals de face 2 face dialoog gewoonweg plat.
Wie niet snel genoeg mee op de kar van de voorthollende digitalisering gesprongen is blijft verweesd achter. Investering in fondsenwerving? Geen sprake van vandaag. En teams die het vaak net van een intense creatieve samenwerking in levende lijve moeten hebben, zitten nu thuis en ontmoeten elkaar in een eerder steriele online omgeving.
Krachtig anticiperen op ontwikkelingen op de fundraisingmarkt
Niets dan kommer en kwel dus? Ik denk het eigenlijk niet. Fundraisers die krachtig durven herschakelen en niet bij de pakken blijven zitten kunnen nu zaaien en morgen veelvoudig oogsten. Organisaties die vandaag blijven teren op klassieke recepten zullen dat ongetwijfeld nog wel even kunnen volhouden in de short term. Maar zouden wel eens ruw kunnen ontwaken in de long term.
Jezelf heruitvinden. Dat doe je niet in één, twee, drie. Afstand nemen van een gekende en veilige werkwijze vraagt moed, een investeringsvisie op lange termijn en doorzettingsvermogen. Niet enkel van de fondsenwervende teams die direct verantwoordelijk zijn voor de instroom aan schenkers en middelen. Maar ook van het globale management, directiekaders en niet in het minst bestuurders.
Wie niet herschakelt en de trends die zich nu al aankondigen negeert, zal krimpen. En moeilijk in staat zijn om haar missie te realiseren.
Laten we wat dieper ingaan op een aantal van die ontwikkelingen die we vandaag al kunnen detecteren op de fundraisingmarkt en die organisaties gewoonweg op de radar moeten hebben.
Digital is een blijver
Uit onderzoek blijkt dat best nog wat organisaties twijfelen om al dan niet massaal te investeren in digitale fondsenwervende kanalen en technieken. Vandaag is deze horde definitief genomen. Virtuele fondsenwerving zal niet enkel in deze tijden van social distancing maar ook in de toekomst sowieso een centrale plaats innemen.
Online geven, virtuele events en digitaal herkennen van noden en behoeften van schenkers zijn blijvers. Wat je te doen hebt? Experimenteren in de digitale ruimte, snel kunnen anticiperen en evalueren, afknippen wat overbodig is en een echte vinger aan digitale pols van de schenker en supporter houden. Dat is meer dan ooit cruciaal.
Gooit offline fundraising de handdoek in de ring?
Wil dat daarmee zeggen dat de offline fondsenwerving zoals we die vandaag kennen definitief de handdoek in de ring mag gooien? Allesbehalve. Tenminste als we onder kwalitatief hoogstaande fondsenwerving het opbouwen en onderhouden van een authentieke en oprechte persoonlijke relatie met de schenker begrijpen.
Het zal en mag geen kwestie zijn van kiezen tussen off- en online. Maar wel van zoeken naar maximale verbinding tussen deze twee werelden en van snel schakelen van de ene wereld naar de ander in functie van versterken van de connectie met de schenker. Slim springen van de on- naar de offline wereld en terug om op alle mogelijk manieren betrokkenheid te verhogen.
Loyaal, zolang ze maar erkend worden
Communiceren met schenkers en sympathisanten vanuit de waarden en de aantoonbare impact van de organisatie, maakt het verschil. Het verschil tussen langdurig engagement genereren of niet. We zien nu al dat schenkers zeer loyaal blijven aan het doel dat hun nauw aan het hart ligt, zolang ze zich maar gehoord en erkend weten. En terecht. Retentiestrategie en relatiemanagement moeten dus meer dan ooit centraal komen te staan.
We hebben het hier niet enkel over individuele schenkers maar zeker ook over vrijwilligers en mogelijke bedrijfspartners. Wat die laatste betreft, bedrijven zullen ongetwijfeld een voorzichtigheidsprincipe hanteren de komende periode. En wellicht zelfs een zekere financiële terughoudendheid aan de dag leggen. Maar er zijn manieren om ook dan de band met bedrijfspartners te verzekeren, medewerkers van bedrijven te activeren voor acties en events, beroep te doen op pro bono advies of bijdragen in natura.
Creativiteit als onderscheidend vermogen
Last but not least: kom creatief uit de hoek. Creativiteit in uitwerken van concepten, benaderen van schenkers en volgers, in de manier waarop we met onze geefvraag naar de achterban stappen, hen actief laten participeren. Creativiteit zorgt niet enkel voor onderscheidend vermogen maar in deze tijden ongetwijfeld ook voor een welkome verfrissende manier om je als mens toch geconnecteerd te weten met gelijkgezinden.
Beproefde recepten slijten traag
Zal het fondsenwervende wereldje er post corona dus anders uitzien dan wat we vandaag kennen? Ongetwijfeld. Niet dat oude en beproefde recepten zo snel zullen slijten en verdwijnen, verandering vraagt tijd, maar het zijn vooral de hierboven geschetste ontwikkelingen die nieuwe blijvers zullen zijn en ons gewoonweg zullen noodzaken tot permanente herbronning.
Solidariteit is niet achterhaald
Laten we bovenal in deze vreemde pandemische tijden vooral niet vergeten dat fondsenwerving draait rond het verbinden en engageren van mensen. Hartelijk en onvoorwaardelijk. Als COVID ons al één ding geleerd heeft dan is het wel dat we hoe dan ook gelinkt zijn aan elkaar en dat solidariteit geen achterhaald begrip is als de rampspoed toeslaat. Morgen we nu optimistisch of pessimistisch zijn over de toekomst van fondsenwerving?
Het leven is er tijdens het lezen van deze tekst ongetwijfeld niet voorspelbaarder op geworden maar ik gok toch op optimistischer. We leren niet enkel bliksemsnel bij in het gebruiken van tools en technieken om mensen te engageren voor het nobele doel van onze organisatie, maar ook de geefbereidheid en het erkennen van ‘zorg dragen voor’ lijkt bij bestaande en potentiële schenkers te zijn toegenomen de afgelopen periode. Evoluties die we als fondsenwervers niet door onze vingers mogen laten glippen.
