De ambitie om te groeien lijkt tot het monopolie van het neoliberaal model met focus op winst-maximalisatie te behoren. Toch behoort ‘snelle groei’ tot het gamma van strategiëen om de wereld te veranderen of het bestaande systeem uit te dagen.
Een sterke groeistrategie is dus bij voorkeur een bewuste keuze. Zo’n groeistrategie is uiteraard niet de makkelijkste weg. Maar soms de enige weg om als onderneming écht impact te maken.
Taboe op groei?
Toch zit er bij sociale ondernemers, coöperaties of duurzame KMO’s nog een beetje een taboe op groei. Maar hé, groeien is niet vies. In sommige gevallen is groeien net dé uitgelezen strategie. En dan bedoel ik niet groeien om stinkend rijk te worden en te rentenieren. Wel groeien om met je product iets wezenlijks aan de wereld te veranderen.
De sector uitdagen
Wij noemen hen de kantelaars. De missiegedreven bedrijven die erop uit zijn om een sector op haar kop te zetten. Met een topproduct willen ze sectoren zoals bouw, mobiliteit, mode, voeding, energie,… uitdagen of zelfs veroveren.
5 cruciale strategische overwegingen
Groeistrategie is één van m’n favorietjes. De meest uitdagende ook… Ja, zelfs in strategie kan je favorietjes hebben. De voorbije jaren ondersteunde ik veel kantelaars. Snelle bewuste groeiers die aan het slagen zijn in die groei, of net moesten bijschakelen. En als ze moesten bijschakelen, dan was het typisch op één van deze 5 aspecten. Voor mij zijn het dé 5 cruciale strategische overwegingen als groeier.
1) Bewust balanceren tussen de linkerkant en de rechterkant
Sterk vereenvoudigd kan je een Business Model verengen tot 2 delen. Op de rechterkant is er je relatie met de buitenwereld. Succes op deze rechterkant is bij snelle groeiers vaak het resultaat van hoe goed ze erin slagen te verkopen.
Op de linkerkant zitten de competenties en de capaciteit om – zo kwalitatief mogelijk – je producten of diensten te leveren. Typisch aan groeiers is dat links en rechts bijna nooit in evenwicht zijn. Dat klinkt natuurlijk als een niet zo ideale situatie. Toch blijken de meest succesvolle groeiers heel hard (soms zelfs zeer onevenwichtig) op hun rechterkant te focussen. Ze genereren verkoop, waarna ze zo snel mogelijk hun linkerkant in orde proberen maken. Deze stretch is goed voor even, maar is geen houdbaar model.
Het klinkt ietwat bizar, maar op een onevenwichtige manier focussen op verkoop is vaak de handigste weg richting snelle groei. Zo ben je zeer adaptief, efficiënt en je hebt weinig cash nodig. Maar het vergt enorm veel flexibiliteit! Toch, op een bepaald moment draait de rechterkant zó goed en is er vertrouwen dat dit blijft draaien. En dan gaan deze groeiers gaan ‘overinvesteren’ op hun linkerkant.
Groeien is dus een kwestie van bewust balanceren tussen de linkerkant en de rechterkant. En soms gewoon ook even resoluut voor een kant te kiezen.
2) Te vroeg of te laat overhead ‘bijsteken’.
Investeren op deze ‘linkerkant’ komt vaak neer op het creëren van Overhead. Het zijn organisatie-ondersteunende activiteiten waar klanten niet rechtstreeks voor betalen. Maar die wel bijdragen – en zelfs noodzakelijk zijn – om verder te kunnen groeien.
Maar: te vroeg of te laat overhead ‘bijsteken’? Dat is de vraag van 1 miljoen. Wanneer is het echt tijd voor administratieve ondersteuning, voor marketingspecialisatie, voor een projectleider of operationeel manager?
En voor welke overhead kies je eerst? Belangrijk is om te denken vanuit opportuniteitskost versus risico.
Wat is de opportuniteitskost als je iets zelf blijft doen? >> Vraag je af wat je daardoor misschien niet aan het doen bent? En of deze activiteiten niet net veel crucialer zijn?
En wat is het risico van iets uit handen te geven? >> Wat kan er mislopen? Welke competenties zijn nodig (en is dit realistisch)? En hoeveel controle verlies je?
Mijn vaststelling: Ondernemingen voegen vrij snel overhead toe voor de interne winkel (de linkerkant), maar veeleer te laat voor de rechterkant
3) Tweehandigheid: Operationele focus versus innovatievermogen.
Het cliché luidt dat groeiers continu moeten blijven innoveren. Toch is dit niet helemaal waar. Groeiers moeten vooral tweehandigheid ontwikkelen. Zodat ze naast innovatievermogen ook voldoende operationele focus aan de dag kunnen leggen. Meer zelfs. Soms moeten ze hun focus op innovatie zelfs even helemaal uitzetten. En met een product dat 90% goed zit, stevige operationele fundamenten leggen om stelselmatig te kunnen opschalen.
…Om daarna weer stevig te schakelen op innovatie.
Tweehandigheid is cruciaal, maar van tijd tot tijd één hand op je rug binden (en niet afhakken ?) is dat ook.
4) Op korte termijn schakelen binnen de contouren van een scherpe Lange termijn richting.
Als strategisch consultant moet ik hier even voor de eigen parochie preken. Ik weet het, dit is zo een open deur en managementboeken zijn er al over volgeklad. Bij S&L noemen we het ‘strategische wendbaarheid’. Je kan op korte termijn alleen maar gepast ageren of reageren als er duidelijkheid is over de lange termijn richting waarnaar je marcheert.
Jij weet het, ik weet het, iedereen weet het. En toch gebeurt het vaak niet. Omdat het enerzijds niet helpend lijkt (lees: er is geen tijd voor!) in de zoektocht naar korte termijn dringende oplossingen, anderzijds omdat de nadelige impact van niet op lange termijn te denken stelselmatig onderschat wordt. The Knowing-Doing Gap
5) Binden en boeien van mensen
Als groeier vraag je ontzettend veel van je collega’s, van je medewerkers en je mede-trekkers. En als je succesvol bent in het groeien stroomt er adrenaline en heb je het gevoel dat je de wereld aankunt.
En net dan is het cruciaal om al je mensen te kunnen binden en boeien aan de groeionderneming. Door te vertragen, door plezier te maken, door gedragenheid en verbinding te zoeken, door zeer aantrekkelijk te zijn en te blijven als werkgever.
Dat zijn de echte fundamenten leggen voor de volgende groeisprong.
Ik zie het als één van de cruciale strategische overweging voor groeiers, omdat ik zelf met m’n ogen open in deze valkuil zou lopen. Gelukkig hebben we Aurelie die me hier van tijd tot tijd bij de les houdt!
>> Benieuwd naar jouw groeiverhaal! Vertel het ons!
